Ακολουθεί το άρθρο που δημοσιεύτηκε σήμερα στην εφημερίδα “ΦΩΝΗ της Ροδόπης” με τίτλο: “Ευρωπαϊκό Σήμα Γλωσσών και ξένες γλώσσες!”.




Είναι κοινώς αποδεκτό ότι η γλώσσα που μιλάμε συμβάλει στον προσδιορισμό της ταυτότητάς μας. Η γνώση επομένως ξένων γλωσσών συμβάλει καθοριστικά ως ένα πολύτιμο εργαλείο στην μετακίνηση και την εύρεση εργασίας σε άλλη χώρα, στην προώθηση των διαπολιτισμικών επαφών, στην αμοιβαία κατανόηση και την άμεση επικοινωνία ανάμεσα στους πολίτες απ’ όπου κι αν αυτοί προέρχονται.

Οι πολυάριθμες γλώσσες που μιλούν τα 500 εκατομμύρια πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι κατανεμημένες στην ευρωπαϊκή ήπειρο με τρόπο που την κάνει να μοιάζει με ένα τεράστιο ψηφιδωτό. Αναγνωρίζοντας η Ευρωπαϊκή Ένωση αυτό το δικαίωμα των πολιτών της να έχουν τη δική τους ταυτότητα, πέρα από την ενεργή προάσπιση της ελευθερίας μας να μιλάμε και να γράφουμε στην γλώσσα μας, έχει καθιερώσει την δράση «Ευρωπαϊκό Σήμα Γλωσσών», θέλοντας να επιβραβεύσει καινοτόμα προγράμματα διδασκαλίας και εκμάθησης ξένων γλωσσών.

Υπεύθυνος Φορέας υλοποίησης της δράσης αυτής στην Ελλάδα είναι ο Οργανισμός Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης (Ο.Ε.Ε.Κ.). Η Προϊσταμένη της Διεύθυνσης Ευρωπαϊκών και Διεθνών Σχέσεων του Ο.Ε.Ε.Κ., κα. Δακορώνια Μαργαρίτα παραχωρεί την συνέντευξη που ακολουθεί για την δράση αυτή.

Η.Λ.: Τι είναι το «Ευρωπαϊκό Σήμα Γλωσσών» (European Language Label) και ποιος είναι ο Εθνικός Φορέας υλοποίησής του;

Μ.Δ.: Το Ευρωπαϊκό Σήμα Γλωσσών (European Language Label) είναι μία δράση που πραγματοποιείται στις περισσότερες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης από το 1999 και έχει ως στόχο τη βράβευση καινοτόμων προγραμμάτων διδασκαλίας και εκμάθησης ξένων γλωσσών. Η Ευρωπαϊκή αυτή δράση αποτελεί έναν εδραιωμένο θεσμό σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης που στοχεύει στην ενίσχυση της εκμάθησης ξένων γλωσσών μέσω της βράβευσης καινοτόμων προγραμμάτων διδασκαλίας. Κάθε χρόνο πραγματοποιείται ένας ξεχωριστός διαγωνισμός σε κάθε κράτος-μέλος, με βάση συγκεκριμένες θεματικές προτεραιότητες που ορίζονται από την Ευρωπαϊκή Ομάδα Εργασίας για το Σήμα Γλωσσών.

Το Ευρωπαϊκό Σήμα έχει δύο κύριους στόχους. Πρώτον, να ενθαρρύνει νέες πρωτοβουλίες στον τομέα της διδασκαλίας και της εκμάθησης ξένων γλωσσών. Δεύτερον, να ενημερώσει διδάσκοντες και διδασκόμενους για τις πρωτοβουλίες αυτές και να τους εμπνεύσει ώστε να προσαρμόσουν τις ιδέες και τις τεχνικές εκπαιδευτικής μεθοδολογίας που εφαρμόζουν στις σημερινές εξελίξεις.

Κάθε χρόνο ορίζονται σε Ευρωπαϊκό επίπεδο νέες θεματικές προτεραιότητες. Οι θεματικές προτεραιότητες αυτές είναι κοινές σε όλες τις χώρες εφαρμογής της δράσης αυτής προκειμένου να είναι συγκρίσιμα τα αποτελέσματα των ετήσιων διαγωνισμών Label και να υπάρχει δυνατότητα μεταφοράς εμπειρίας από ένα γλωσσικό-μαθησιακό περιβάλλον σε κάποιο άλλο.

Στην Ελλάδα η δράση European Language Label ξεκίνησε πιλοτικά το έτος 1998-1999 αλλά σε πλήρη εφαρμογή τέθηκε από το 1999. Από το 2005 ξεκίνησε η κανονική εφαρμογή της δράσης αυτής, με υπεύθυνο φορέα υλοποίησης τον Οργανισμό Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης (Ο.Ε.Ε.Κ.). Ο Ο.Ε.Ε.Κ., με απόφαση του Υπουργού Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων έχει οριστεί να υλοποιήσει τη δράση και για το έτος 2009, στο πλαίσιο του Προγράμματος Δια Βίου Μάθησης για το οποίο υπεύθυνος φορέας είναι το Ίδρυμα Κρατικών Υποτροφιών (ΙΚΥ).

Η.Λ.: Με δεδομένο ότι το έτος 2009 χαρακτηρίζεται ως έτος της  δημιουργικότητας και  καινοτομίας σε ποιο πλαίσιο θα κινείται φέτος το «Ευρωπαϊκό Σήμα Γλωσσών»  και σε ποιο πλαίσιο το επόμενο έτος;

Μ.Δ.: Με δεδομένο ότι το έτος 2009  χαρακτηρίζεται ως έτος της  δημιουργικότητας και  καινοτομίας η θεματική προτεραιότητα του Διαγωνισμού Label για το έτος 2009 είναι: «Γλώσσες και επιχειρήσεις».

Και αυτό διότι η πολυγλωσσία είναι η ίδια τομέας και μοχλός οικονομικής ανάπτυξης, δημιουργικότητας και καινοτομίας γεγονός που γίνεται ακόμα πιο κατανοητό εάν κανείς αναλογιστεί ότι κάθε χρόνο, χιλιάδες ευρωπαϊκές εταιρείες χάνουν δουλειές και οδηγούνται σε αθέτηση συμβολαίων ως αποτέλεσμα των ελλείψεών τους σε γλωσσικές δεξιότητες. Τα πορίσματα δηλώνουν ότι υπάρχει τεράστιο δυναμικό στην Ευρώπη στον τομέα των μικρών επιχειρήσεων, οι οποίες μπορούν να αυξήσουν το σύνολο των εξαγωγών τους αν επενδύσουν σε περισσότερες από μία γλώσσες και αναπτύξουν συνεπείς στρατηγικές σε θέματα γλωσσών. Συγκεκριμένα, το 11% των ΜΜΕ, δηλαδή σχεδόν 1 εκατομμύριο επιχειρήσεις, έχουν χάσει συμβάσεις με δυνητικούς πελάτες σε άλλες χώρες της Ε.Ε. εξαιτίας γλωσσικών φραγμών.

Η φετινή προτεραιότητα και θεματική του «Ευρωπαϊκού Σήματος Γλωσσών» αφορά κυρίως παραδείγματα φορέων παροχής γλωσσικής διδασκαλίας τα οποία είναι  προσαρμοσμένα στην κάλυψη των προαναφερθέντων γλωσσικών αναγκών και δεξιοτήτων.

Όσο για τις ευρωπαϊκές προτεραιότητες για την εκστρατεία του «Ευρωπαϊκού Σήματος Γλωσσών» για το 2010-2011, αυτές είναι: «Μαθαίνοντας ξένες γλώσσες στην κοινότητα» και «Γλωσσικές δεξιότητες και εργασία».

1. «Μαθαίνοντας ξένες γλώσσες στην κοινότητα»

Οι ξένοι εργάτες, οι φοιτητές, οι τουρίστες καθώς και οι μετανάστες συχνά συρρέουν στις  τοπικές κοινωνίες έχοντας περιορισμένες ικανότητες στην εθνική ή τοπική γλώσσα. Η κοινότητα πρέπει να βοηθήσει αυτές τις ομάδες να αποκτήσουν πρόσβαση στους χώρους εργασίας και τις κοινωνικές παροχές αλλά και να εξασφαλίσει την ομαλή ενσωμάτωσή τους στη ζωή της γειτονιάς. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί αφ’ενός καθιστώντας την πληροφορία προσβάσιμη σε διαφορετικές γλώσσες και οργανώνοντας δραστηριότητες προώθησης της γλώσσας και του πολιτισμού των διαφόρων κοινοτήτων και αφ’ ετέρου με την ύπαρξη ανθρώπων που μιλούν πολλές γλώσσες και που ενεργούν ως μεσολαβητές και διερμηνείς.

Οι προτάσεις που θα βραβευθούν με το Ευρωπαϊκό Σήμα Γλωσσών θα πρέπει να διακρίνονται για το ενδιαφέρον που δείχνουν όσον αφορά τις γλωσσικές ανάγκες διαφορετικών γλωσσολογικών ομάδων καθώς και την ενθάρρυνση της επικοινωνίας ανάμεσα σε αυτές τις ομάδες και την κοινότητα υποδοχής.

2. «Γλωσσικές δεξιότητες και εργασία»

Οι γλωσσολογικές και διαπολιτισμικές δεξιότητες του ατόμου αυξάνουν τις πιθανότητές του για απόκτηση καλύτερης θέσης εργασίας. Οι άνθρωποι που μιλούν ξένες γλώσσες έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν εργασία μέσα από μια μεγάλη γκάμα προσφορών, στις οποίες συμπεριλαμβάνονται και θέσεις στο εξωτερικό. Η γλωσσική εκπαίδευση οφείλει να εφοδιάζει τους σπουδαστές με αυτοεκτίμηση, όσον αφορά την επικοινωνία, αλλά και με την ικανότητα να αντιλαμβάνονται το νόημα κειμένων που έχουν σχέση με εργασιακά περιβάλλοντα. Οι φορείς που παρέχουν γλωσσική εκπαίδευση για αρχάριους ενήλικες οφείλουν να προσφέρουν ένα ευέλικτο πλαίσιο μάθησης καθώς και εκπαιδευτικό υλικό σχετικό με την αγορά εργασίας.

Τα προγράμματα που θα κατατεθούν θα πρέπει να αποτελούν αξιοσημείωτα παραδείγματα διδασκαλίας γλωσσικών δεξιοτήτων μέσα και έξω από το τυπικό εκπαιδευτικό σύστημα.

Η.Λ.: Η πολυγλωσσία είναι ένα βασικό κομμάτι του πάζλ της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πως συμβάλλει σ’ αυτό το εν λόγω πρόγραμμα;

Μ.Δ.: Η πολυγλωσσία αναφέρεται τόσο στην ικανότητα ενός ατόμου να χρησιμοποιεί διάφορες γλώσσες όσο και τη συνύπαρξη διαφορετικών γλωσσικών κοινοτήτων σε μία γεωγραφική περιοχή. Στο πλαίσιο της πολιτικής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στον τομέα της Πολυγλωσσίας, μέσω του αρμόδιου Επιτρόπου Λεονάρντ Όρμπαν, προωθείται η πλήρης έκφραση όλων των γλωσσών προκειμένου να ευνοηθεί η διδασκαλία και η εκμάθηση ποικιλίας γλωσσών και ιδιαίτερα των λιγότερων ομιλούμενων.

Η πολιτική της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στον τομέα της πολυγλωσσίας έχει τρεις βασικούς στόχους:

-να ενθαρρύνει την εκμάθηση γλωσσών και να προωθήσει τη γλωσσική ποικιλομορφία στην κοινωνία

-να προωθήσει μια υγιή οικονομία σε επίπεδο πολυγλωσσίας και

-να δώσει στους πολίτες πρόσβαση στη νομοθεσία, τις διαδικασίες και τις πληροφορίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη δική τους γλώσσα.

Σε αυτό το πλαίσιο αναπτύχθηκε η δράση «Ευρωπαϊκό Σήμα Γλωσσών» και συμβάλλει στην προώθηση της πολυγλωσσίας και της γλωσσομάθειας μέσω της βράβευσης φορέων ή ιδιωτών που υλοποιούν καινοτόμα προγράμματα εκμάθησης και διδασκαλίας γλωσσών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και όχι μόνο.

Η ευθύνη για την περαιτέρω πρόοδο στον τομέα της πολυγλωσσίας βαρύνει κυρίως τα κράτη μέλη (τόσο σε εθνικό, όσο και σε περιφερειακό ή τοπικό επίπεδο), αλλά η Ευρωπαϊκή Επιτροπή καταβάλλει κάθε δυνατή προσπάθεια για να καθιερώσει την πολυγλωσσία στη συνείδηση των πολιτών της και να βελτιώσει τις σχετικές δράσεις που αναλαμβάνονται σε διάφορα επίπεδα.

Η.Λ.: Η βράβευση κάποιου φορέα ή ιδιώτη με το «Ευρωπαϊκό Σήμα Γλωσσών» τι ακριβώς σημαίνει; 



Μ.Δ.: Οι προτάσεις που υποβάλλονται αξιολογούνται από Επιτροπή Αξιολόγησης και εφόσον πληρούν τις προϋποθέσεις βραβεύονται με το ειδικό δίπλωμα “European Language Label”. Το ειδικό δίπλωμα  φέρει την υπογραφή του αρμόδιου Επιτρόπου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Υπουργού Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων. Η βράβευση  γίνεται σε Ειδική Τελετή – Εκδήλωση στην οποία  προσκαλούνται αρμόδιοι φορείς καθώς και Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης. Οι φορείς ή και τα μεμονωμένα άτομα, στα οποία απονέμεται το «Ευρωπαϊκό Σήμα Γλωσσών»  έχουν το δικαίωμα να χρησιμοποιούν το λογότυπο του προγράμματος “European Language Label” σε όλες τις δραστηριότητές τους. Στο λογότυπο  αναγράφεται υποχρεωτικά όμως το έτος απονομής της Διάκρισης.

Επίσης, αξίζει να αναφερθεί ότι φέτος στο Tallin της Εσθονίας διοργανώθηκε ανοικτή προς το κοινό έκθεση στην οποία οι βραβευμένοι με το Σήμα Γλωσσών από όλες τις χώρες παρουσίασαν τις προτάσεις τους και μοίρασαν σχετικό έντυπο υλικό-ενημερωτικά φυλλάδια στους παρευρισκομένους.

Την Ελλάδα εκπροσώπησαν δύο φορείς στους οποίους  απονεμήθηκε το Ευρωπαϊκό Σήμα Γλωσσών το 2007 και συγκεκριμένα:

 α) οι κ.κ. Βερονίκη Μπουρναβέα και Ιωάννα Λεούση, συντονίστριες του προγράμματος: ‘Το ημερολόγιο μάθησης: Ένα εργαλείο για την ανάπτυξη της κριτικής ικανότητας των μαθητών και του καθηγητή καθώς και για την αξιοποίηση της πολυγλωσσίας και της πολυπολιτισμικότητας στη διδακτική των γλωσσών‘

β) η κ. Παναγιωτίδου Βικτωρία εκ μέρους του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας για το πρόγραμμα: «Ανάπτυξη επιπέδων πιστοποίησης της γνώσης της Ελληνικής Γλώσσας ως δεύτερης ή ξένης - Πιστοποίηση επάρκειας ελληνομάθειας για ομογενείς ή αλλογενείς».

Η.Λ.: Υπάρχει ενδιαφέρον από φορείς και ιδιώτες για το πρόγραμμα αυτό ή απλώς το θεωρούν ένα ακόμη από τα πολλά προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης;

Μ.Δ.: Στην Ελλάδα υπάρχει ενδιαφέρον από τον κόσμο της ξενόγλωσσης και όχι μόνο εκπαίδευσης, από τους σχολικούς Συμβούλους ξενόγλωσσης εκπαίδευσης,  δημόσια και ιδιωτικά σχολεία κάθε βαθμίδας εκπαίδευσης, ινστιτούτα ξένων γλωσσών, διδασκαλεία ξένων γλωσσών Τριτοβάθμιας Εκπ/σης, Πανεπιστήμια, κέντρα επιμόρφωσης εκπαιδευτικών κ.α.

Σίγουρα όμως χρειάζεται παρακίνηση και συχνή ενημέρωση προκειμένου να ενδιαφερθεί περισσότερο ο κόσμος και να υποβληθούν περισσότερες προτάσεις.

Η.Λ.: Η κατάσταση στις άλλες χώρες ποια είναι; Υπάρχει ενδιαφέρον;

Μ.Δ.: Η Ευρωπαϊκή δράση European Language Label αποτελεί έναν εδραιωμένο θεσμό σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Μερικά παραδείγματα που είναι ενδεικτικά ενδιαφέροντος και αξίζει να αναφερθούν είναι:

α) στην Ιρλανδία το 2008 καθιερώθηκε για πρώτη φορά ο τιμητικός τίτλος: «Καλύτερος Πρεσβευτής Γλωσσών του Έτους».

β) στη Νορβηγία ανάλογο τίτλο κέρδισε ο διάσημος ποδηλάτης, Dag Erik Pedersen, πολύγλωσσος (ιταλικά, ισπανικά, γαλλικά, γερμανικά, ολλανδικά, …), ο οποίος όχι μόνο συγκέντρωσε γύρω του τα φώτα της δημοσιότητας αλλά και αποτέλεσε πόλο έλξης για τους νέους ανθρώπους.

γ) στη Βουλγαρία δημιουργείται  club of label winners με στόχο την ανταλλαγή πληροφοριών

Η.Λ.: Ποια είναι τα επόμενα βήματα του «Ευρωπαϊκού Σήματος Γλωσσών» στην χώρα μας; Πως σκοπεύετε να κινηθείτε;

Μ.Δ.: Για φέτος η Τελετή Απονομής προγραμματίζεται για το Νοέμβριο.

Για το μέλλον θέματα που διερευνώνται τόσο στο Ευρωπαϊκό δίκτυο όσο και στην Ελλάδα είναι:

1.Διερεύνηση δυνατότητας παροχής επιπλέον κινήτρων για τους συμμετέχοντες (χρηματικό έπαθλο ή άλλο)

2.Θεσμοθέτηση πρόσθετων τίτλων εκτός του σήματος Γλωσσών (π.χ παράδειγμα Ιρλανδίας, κλπ.)

3.Μεγαλύτερη διάχυση της δράσης και μέσω Μ.Μ.Ε.

4.Διοργάνωση κοινών εκδηλώσεων με την Ευρωπαϊκή Ημέρα Γλωσσών (κάθε Σεπτέμβρη). Ενδεχομένως, θα μπορούσε η Τελετή Απονομής να πραγματοποιείται τη μέρα αυτή. 

Η.Λ.: Εάν κάποιος ενδιαφέρεται για τη δράση Ευρωπαϊκό Σήμα Γλωσσών (European Language Label) που μπορεί να πάρει πληροφορίες;

Μ.Δ.: Για περισσότερες πληροφορίες, μπορείτε να επισκεφθείτε την ιστοσελίδα της δράσης Label (http://label.oeek.gr) ή να απευθυνθείτε:

Ο.Ε.Ε.Κ.
Τμήμα Ευρωπαϊκών Θεμάτων
Λεωφόρος Εθνικής Αντιστάσεως 41
Νέα Ιωνία, Αθήνα 142 34
Τηλέφωνα: 210-270 9108 / 09 / 10 / 11
Φαξ: 210-277 2208