Ακολουθεί η Συνέντευξη της κας. Κωνσταντίνου Αθηνάς, Project Manager της πρωτότυπης νεανικής εκστρατείας "Πρωτά Ρώτα!?" στην οποία συμμετέχουν ομάδες εθελοντών του Κέντρου Ευρωπαϊκής Πληροφόρησης - Europe Direct Κομοτηνής. Την ευχαριστώ πολύ και της εύχομαι καλή συνέχεια στο δύσκολο έργο που έχει αναλάβει ελπίζοντας η συνέντευξή της αυτή να λύσει απορίες των νέων ώστε να συμμετέχουν στις δράσεις της Praksis και στην εκστρατεία ενημερώσης "Πρώτα Ρώτα!?".

Η.Λ.: Τι είναι η PRAKSIS και ποιος ακριβώς είναι ο ρόλος της στην ελληνική πραγματικότητα;

Α.Κ.: Η PRAKSIS είναι μία ανθρωπιστική, Μη Κυβερνητική Οργάνωση (ΜΚΟ)  η οποία σαν κύριο στόχο έχει τη δημιουργία, εφαρμογή και υλοποίηση προγραμμάτων ανθρωπιστικού, ιατρικού και κοινωνικού περιεχομένου. Τα προγράμματα της PRAKSIS (33 προγράμματα στις περιοχές Αθήνας – Θεσσαλονίκης) δεν θεωρούνται «ξεκίνημα από το μηδέν», αντιθέτως είναι η μοναδική νέα οργάνωση με δώδεκα (12) χρόνια δράσης, καθότι είναι «η επόμενη μέρα» των «εντός συνόρων» προγραμμάτων των Γιατρών Χωρίς Σύνορα Ελλάδος (τα οποία λειτουργούν από το 1996). Ουσιαστικά, η PRAKSIS υλοποιεί Προγράμματα που με βάση τα δύο Πολυιατρεία στην Αθήνα και Θεσσαλονίκη προσφέρουν εδώ και 12 χρόνια άμεση και δωρεάν ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, ψυχολογική και νομική υποστήριξη σε νεο-αφιχθέντες αιτούντες άσυλο, πρόσφυγες και μετανάστες, παλιννοστούντες, παιδιά των φαναριών, αποφυλακισμένους καθώς, και σε άλλες κοινωνικά αποκλεισμένες ομάδες. Κατά κάποιο τρόπο, η PRAKSIS παίζει ουσιαστικό ρόλο στην ελληνική πραγματικότητα εφόσον επεμβαίνει εκεί που δεν υπάρχει κανείς να βοηθήσει όσους έχουν ανάγκη καλύπτοντας σημαντικά κενά. 

Η.Λ.: Ποιες είναι οι πιο χαρακτηριστικές δραστηριότητες που σας έρχονται στο μυαλό όταν σκέφτεστε την Praksis;

Α.Κ.: Η αλήθεια είναι ότι λόγω της ιδιότητάς μου στην PRAKSIS σκέφτομαι κυρίως το «Πρώτα Ρώτα», και συγκεκριμένα τις καθιερωμένες πλέον δράσεις του: καλοκαιρινή εκστρατεία - Aids Day Festival καθώς και τα Θεματικά Απογεύματα, που είναι και οι αγαπημένες μου δράσεις! Θεωρώ ότι στον τομέα της ενημέρωσης αυτές είναι οι δυνατές στιγμές του προγράμματος. Παράλληλα όμως, από τα υπόλοιπα προγράμματα που υλοποιεί η PRAKSIS, υπάρχουν κάποια που με συγκινούν ιδιαίτερα. Το πρόγραμμα «ΣΤΕΓΗ», το οποίο φιλοξενεί νεο-αιχθέντες αιτούντες άσυλο που πληρούν κάποια κριτήρια και τους βοηθάει να ορθοποδήσουν δίνοντας έτσι μια σημαντική στήριξη συνήθως σε μονογονεϊκές οικογένειες, θύματα βασανιστηρίων και σε άτομα που το έχουν ίσως περισσότερο ανάγκη από άλλους. Αλλά και το πρόγραμμα «Παιδιά της Διπλανής Πόρτας», στη Θεσσαλονίκη, που φιλοξενεί παιδιά που δουλεύουν ή επαιτούν στους δρόμους της πόλης στο Κέντρο Ημέρας της PRAKSIS, στο οποίο εθελοντές προσφέρουν ψυχοκοινωνική στήριξη στα παιδιά μέσω δημιουργικών δραστηριοτήτων και μέσω μαθημάτων ενισχυτικής διδασκαλίας. Παράλληλα προσφέρονται στις οικογένειές τους ιατρικές υπηρεσίες, όταν τις χρειάζονται, καθώς και νομική πληροφόρηση. Κατά την άποψή μου αυτά είναι προγράμματα όπου η διαφορά που κάνει η PRAKSIS  είναι κατά κάποιο τρόπο απτή.

Η.Λ.: Υπάρχει ενδιαφέρον από τους πολίτες και ειδικά από τους νέους για τα προγράμματα που έχετε και κυρίως για αυτά που αφορούν τον εθελοντισμό;

Α.Κ.: Ναι, υπάρχει ενδιαφέρον από τους πολίτες για τα προγράμματά μας και αυτό φαίνεται και στη συμπαράσταση που μας εκφράζει ο κόσμος. Έχουμε ανθρώπους που χάρη στις δωρεές τους σε φάρμακα συντηρούν το φαρμακείο των πολυιατρείων, άλλους που αφιερώνουν χρόνο και εθελοντική εργασία ή ακόμα και εμπειρία ή τεχνογνωσία για να βοηθήσουν το έργο μας. Επίσης σε κάθε εκδήλωση που διοργανώνουμε ή όπου έχει παρουσία η PRAKSIS, και ο κόσμος έχει την ευκαιρία να μας γνωρίσει από κοντά και να ενημερωθεί για τα προγράμματά μας, λαμβάνουμε πολύ θετικά σχόλια ως προς τους στόχους μας και τις δράσεις μας. Έτσι πολύ συχνά εκδηλώνεται το ενδιαφέρον των πολιτών και των νέων μέσω της αυθόρμητης προσφοράς τους να συμβάλλουν εθελοντικά στον αγώνα μας. Οπότε μπορώ να πω με σιγουριά ότι ενδιαφέρον υπάρχει, το σημαντικότερο και βασικότερο στοιχείο όμως είναι να έρθει σε επαφή ο πολίτης, ο νέος, με την PRAKSIS ώστε να ενημερωθεί για την ύπαρξή μας. Τέλος, να τονίσω ότι η ζωντανή απόδειξη του ενδιαφέροντος που υπάρχει από τους νέους για τα προγράμματά μας είναι...η ομάδα της PRAKSIS! Είμαστε νέοι! 6 στους 10 έμμισθους επαγγελματίες, 7 στους 10 εθελοντές και 9 στους 10 εκπαιδευόμενους της PRAKSIS είναι άνθρωποι μέχρι 30 ετών οι οποίοι με φρέσκες ιδέες, όραμα και πολύ κέφι προσπαθούν να φέρουν εις πέρας τις καθημερινές προκλήσεις που συναντούν στην υλοποίηση των κοινών στόχων μας.

Η.Λ.: Πως ξεπήδησε η ιδέα της πρωτότυπης και νεανικής εκστρατείας ενημέρωσης «Πρώτα Ρώτα!?» η οποία μάλιστα έχει λάβει το πρώτο βραβείο στα ACE Awards 2008 (Active Citizens of Europe);

Α.Κ.: Το «Πρώτα Ρώτα!?» ξεκίνησε από μια κοινή πρωτοβουλία της PRAKSIS και της Γενικής Γραμματείας Νέας Γενιάς, σε συνέχεια της αυξανόμενης ανάγκης για πρόληψη που εμφανίζεται στους νέους τα τελευταία χρόνια. Σε παγκόσμιο επίπεδο οι νέοι εμφανίζονται ιδιαίτερα ευάλωτοι και επιρρεπείς σε καταχρήσεις και δυστυχώς οι στατιστικές αποδεικνύουν ότι στη χώρα μας το φαινόμενο αυτό είναι ιδιαίτερα έντονο. Η άγνοια, η έλλειψη ουσιαστικής ενημέρωσης και ο εφησυχασμός προκαλούν σημαντικά προβλήματα ως προς τις συνήθειες των νέων και τον τρόπο ζωής τους. Όμως, το σημαντικότερο σημείο στην ενημέρωση είναι ο τρόπος που χρησιμοποιείται: το «Πρώτα Ρώτα!?» θέλησε να ξεφύγει από τα φοβικά στερεότυπα και τις ατάκες του τύπου «τα ναρκωτικά σκοτώνουν» ή «μην κάνεις σεξ θα κολλήσεις Aids»! Η όλη φιλοσοφία του προγράμματος είναι μια οριζόντια προσέγγιση, από νέους σε νέους, από όμοιο σε όμοιο δηλαδή και χωρίς το «μεγαλίστικο» ύφος που συχνά παρατηρούμε στις διάφορες προσπάθειες που γίνονται για τον ίδιο σκοπό. Το «Πρώτα Ρώτα!?» απευθύνεται σε νέους και υλοποιείται από νέους που μοιράζονται τους ίδιους ενδοιασμούς, τις ίδιες αγωνίες αλλά και τα ίδια γούστα.

Η.Λ.: Στο «Πρώτα Ρώτα!?» συμμετέχουν άλλες 9 ΜΚΟ από όλη την Ελλάδα. Πως επιτεύχθηκαν αυτές οι συνεργασίες και κυρίως ποια η δυναμική που προσδίδεται στο πρόγραμμα;

Α.Κ.: Το «Πρώτα Ρώτα!?» κάλεσε τις ελληνικές ΜΚΟ να συμμετέχουν στις δράσεις του μετά την επιτυχημένη πρώτη καλοκαιρινή εκστρατεία, το καλοκαίρι του 2007. Μόλις συνειδητοποιήσαμε την απήχηση που είχε το πρόγραμμα στους νέους και τις δυνατότητες που μας δίνονταν από κει και πέρα, σκεφτήκαμε ότι ο καλύτερος τρόπος για να πετύχουμε το μέγιστο αποτέλεσμα στην ενημέρωση και την πρόληψη στα θέματα της εκστρατείας ήταν να ενωθούμε με όλους όσους συμμερίζονται την ανησυχία μας αλλά και τους στόχους μας. Με άλλα λόγια, για την Παγκόσμια Ημέρα κατά του AIDS το Δεκέμβριο του 2007, θελήσαμε να συγκεντρώσουμε όλους τους αρμόδιους φορείς πίσω από την ίδια «ομπρέλα», ώστε να ακουστεί ακόμη πιο ηχηρά το μήνυμα για περισσότερη ενημέρωση. Έτσι, ανάλογα την περίσταση συμμετέχουν – ή όχι – διάφορες ΜΚΟ των οποίων το αντικείμενο συμπίπτει με το μήνυμα που θέλουμε να περάσουμε. Είναι πολύ ενθαρρυντικό το γεγονός ότι στο πλευρό μας έχουμε κάθε φορά και νέες ΜΚΟ οι οποίες αποφασίζουν να συνδεθούν με έναν συγκεκριμένο σκοπό, και διαλέγουν το «Πρώτα Ρώτα!?».
Η.Λ.: Πιστεύετε ότι οι νέοι είναι απρόθυμοι και δεν ενδιαφέρονται να ασχοληθούν με τον εθελοντισμό ή απλώς δεν τους έχει δοθεί το κατάλληλο ερέθισμα;

Α.Κ.: Δεν θα έλεγα ότι οι νέοι είναι απρόθυμοι γιατί μέσα από το Πρώτα Ρώτα έχουν κινητοποιηθεί πάρα πολλά άτομα τόσο στην Αθήνα όσο και σε άλλες πόλεις, συμμετέχοντας στις διάφορες δράσεις μας ως εθελοντές ή ακόμη επισκέπτες. Πέρα απ’ αυτό η προσωπική μου άποψη είναι ότι στη χώρα μας λείπουν όντως τα ερεθίσματα, γενικότερα. Με άλλα λόγια, οι νέοι σήμερα δεν λαμβάνουν έγκαιρη πληροφόρηση ή ενημέρωση σε θέματα και κινδύνους της καθημερινότητάς μας επειδή θεωρούνται «θέματα ταμπού». Το αλκοόλ, το τσιγάρο, τα ναρκωτικά και το σεξ αποτελούν μερικά από τα βασικά στοιχεία της ελληνικής πραγματικότητας, της κοινωνικοποίησης των νέων στη χώρα μας, από πολύ νεαρή πλέον ηλικία, αλλά έχω την εντύπωση ότι για κάποιο λόγο υπάρχουν πολλές απορίες σχετικά με όλα αυτά οι οποίες συνήθως μένουν αναπάντητες. Οι καταχρήσεις, το σεξ χωρίς προφυλακτικό είναι θέματα που μας αφορούν όλους, και θα έπρεπε τόσο οι γονείς όσο και το εκπαιδευτικό σύστημα να αναλάβουν ενεργή δράση και να αναπτύξουν έναν τρόπο επικοινωνίας με τα παιδιά ώστε να καταρριφθούν οι διάφοροι μύθοι και να δημιουργηθεί ένα κλίμα εμπιστοσύνης το οποίο θα βοηθήσει εάν και όταν υπάρξει κάποιο πρόβλημα.
Η.Λ.: Πιστεύετε ότι ο εθελοντισμός μπορεί να αποτελέσει την απάντηση στην αντιμετώπιση των προβλημάτων και των αδιεξόδων των πολιτών; Η τελικά είναι αδύναμη απάντηση;

Α.Κ.: Ο εθελοντισμός είναι ένας πολύ όμορφος και άκρως εποικοδομητικός τρόπος να διοχετεύσει κάποιος ελεύθερο χρόνο, ενέργεια, όρεξη για νέες εμπειρίες και ανάγκη για να διευρύνει τους ορίζοντές του. Τα προβλήματα των πολιτών, όσο και τα αδιέξοδά τους δεν θα πρέπει όμως να αναλαμβάνονται από εθελοντές και ούτε πιστεύω ότι ο εθελοντισμός μπορεί να λειτουργήσει σαν τρόπο διαφυγής και διεξόδου. Συνήθως οι Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις και οι εθελοντικές οργανώσεις γενικότερα αναλαμβάνουν κάποιο έργο, κάποιες ευθύνες για να φέρουν τη λύση σε κάποιο υπάρχον πρόβλημα ή έλλειμμα στο κοινωνικό, πολιτικό ή/και οικονομικό περιβάλλον των πολιτών αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι σε έναν ιδεατό κόσμο δεν υπάρχουν τέτοιες οργανώσεις γιατί δεν υπάρχουν ακάλυπτες ανάγκες... Όπως και να’ χει όμως, ο εθελοντισμός είναι επίσης ένας τρόπος έκφρασης της ανθρώπινης αλληλεγγύης, της διάθεσης του καθενός να προσφέρει και της ανθρωπιάς που όλοι έχουμε μέσα μας.